bozenna: Witam.
Serdeczne dzięki,bardzo mi pomogłeś to zrozumieć.czy mogę skorzystać jeszcze raz z twojej
dobrotliwości?
Bozenna.
29 paź 21:39
Jakub: Oczywiście
30 paź 16:48
mateusz: Uważam ze ta strona jest bardzo dobra jest wszystko porządnie wyjaśnione nie tak jak niektórzy
nauczyciele tłumaczą na lekcjach. Teraz akurat mam mam dosyć dobrego nauczyciela ale kilka lat
temu miałem takiego co nic nie umiał wytłumaczyć, robiliśmy jedno zadanie przez cała lekcje
wielkie dzięki
Mateusz
27 lis 20:00
Gustlik: NWD i NWW na rozszerzeniu
? Przecież to się robi w podstawówce ! Do czego MEN chce
doprowadzić...
20 lut 23:23
Jakub: Zgadza się. NWD i NWW nie ma już na podstawie. Co nie zmienia faktu, że wiele nauczycieli
przerabia to i chwała im za to.
21 lut 16:10
Gustlik: Podoba mi się Twój sposób liczenia NWW za pomocą mnożenia pierwszej liczby przez niezakreślone
czynniki z drugiej. Wcześniej spotkałem się ze sposobem takim, że wybierało się wszystkie
czynniki z obu liczb, a powtarzające się − stamtąd, gdzie było ich więcej (czyli w wyższej
potędze) i potem mnożyło tak wybrane czynniki. Np. jeżeli 280 = 2*2*2*5*7 = 23*5*7, a 150 =
2*3*5*5 = 2*3*52, to wybieramy następujące czynniki: 23 (bo ten z wyższą potęgą), potem 3,
bo występuje w drugiej liczbie, potem 52 (wyższa potęga) i na końcu 7, więc NWW(280, 150) =
23*3*52*7 = 4200. Twój sposób jest zdecydowanie lepszy, bardziej obrazowy i zrozumiały dla
uczniów. Pozdrawiam.
Mam też dobry sposób na liczenie NWW z 3 i więcej liczb.
Licząc NWW(a, b, c) można postąpić nastepująco:
− obliczamy NWW z dwóch pierwszych liczb, czyli NWW(a, b) Twoim sposobem i otrzymujemy wynik,
oznaczmy go sobie np. literą m, czyli m = NWW(a, b),
− obliczamy NWW(m, c) również Twoim sposobem.
W podobny sposób można obliczać NWW z 4, 5 i więcej liczb.
Ta metoda jest bardzo przydatna, np. przy sprowadzaniu większej liczby ułamków do wspólnego
mianownika, zwłaszcza tam, gdzie mianowniki są duże i wspólnego mianownika nie da się obliczyć
w pamięci.
8 mar 00:51
Jakub: Dobrze że opisałeś też "starą" metodę. Też działa
chociaż jest trudniejsza w opisaniu. W
szkole faktycznie najpowszechniejszym zastosowaniem NWW jest szukanie wspólnego mianownika.
8 mar 17:41
kris_garg: Bardzo dobry i super prosty sposób na NWD jest strasznie brzmiący "Algorytm Euklidesa"
proponuje dodać to do tej strony
4 maj 17:27
anonymous: a co jeśli trzeba obliczyć nwd lub nww 3 liczb
10 paź 14:02
Jakub: Liczysz nwd dla 2 liczb, a następnie liczysz nwd wyniku i trzeciej liczby. Z nww podobnie.
12 paź 01:41
Karol: ,,zakreślam wspólne dzielniki" nie rozumiem
5 lis 13:17
Kardia: Super strona. Bardzo dziekuje Panu za ta prace
!
Wprawdzie nie jestem osoba w wieku szkolnym, ale chetnie tutaj zagladam, aby przypomniec sobie
cos niecos z dawnych lat i aby moja glowa miala cos do "myslenia".
Przepraszam, ze pisze bez polskich liter, ale nie mam polskiej klawiatury.
Pozdrawiam i jeszcze raz dziekuje!
18 sty 00:15
math: a mozna tez obliczac NWW w ten sposob: NWW(a,b)= abNWD(a,b)
21 sty 14:00
Jakub: Można. Mój sposób jest podobny do twojego wzoru.
21 sty 16:44
ana: NWW (20,30)=100 wtedy wychodzi 0.2 i 0.3
i to 100 jest najmniejszą wspólną wielokrotnością liczb 20 i 30
23 kwi 00:01
Jakub: Jak 100 może być wielokrotnością liczb 20 i 30, jeżeli się nie dzieli na 30
23 kwi 00:05
ana: przepraszam mój błąd
23 kwi 00:14
ziomek: warty wspomnienia jest algorytm Eukiledesa dla znajdowania NWD.
Wytłumaczę go, bo przydaje się gdy mamy znaleść NWD(a,b) dla bardzo dużej liczby ,wydaje się
szybki i prosty.
np jeżeli mamy pare liczb (a,b) dla którym mamy znaleźć NWD i a > b
to można zrobić tak że prowadzimy rozkład wg algorytmu
dajmy że szukamy NWD(a,b) przy czym a=1924 i b=338
1.dzielimy 1924 przez 338.
wyjdzie nam że 1924:338=5+reszta(oznaczę ją r) i r= 234 w tym wypadku
więc robimy taki myk,że przedstawiamy to jako iloczyn k*b+r
1924=k *b +r⇒1924=5*338+234
dalej mamy że a1=338, b1=234
338=k*b1+r⇒338=1*234+104
i dalej analogicznie aż nie otrzymamy że r=0
tutaj to do momentu aż
234=2*104+26
104=4*26+0
gdy już otrzymamy że r=0 to wtedy NWD jest ta reszta przed zerem
więc tutaj NWD(1924,338)=26
5 cze 21:12
xxx: Sposób fajny, ale jak np. mam znaleźć NWW(120,54) to jak go zastosować? 54 nie ma dzielników
których nie miało by również 120.
19 lip 14:44
xxx: Jednak nie było pytania
, już rozumiem
19 lip 17:09
Jakub: Jednak odpowiem. Po pierwsze 120 i 54 mają wspólne dzielniki: 2, 3. Po drugie jakbyś trafił na
liczby, które nie mają wspólnych dzielników, to je pomnóż, aby otrzymać NWW. Przykładowo
NWW(6,35) = 6*35 = 210. Takie liczby nazywają się w matematyce "względnie pierwsze".
19 lip 18:01
Velizzy: Dzieki , juz to rozumiem !
9 wrz 17:58
Veroniqe: Dzięki za pomoc !
21 wrz 15:45
as: Miło że się trafiło... bo dziecku trzeba pomóc "ich szkolną metodą" (klasa 6)
A tu... starość nie radość i choć matma była moim konikiem, to bez odświeżenia pamięć już
słabnie...
PS.
Jeszcze bardziej by było miło, gdyby znalazł się przykład na wyliczanie NWW i NWD dla 3 liczb.
Pozdro.
3 paź 23:36
Ada: "Jakub: Jednak odpowiem. Po pierwsze 120 i 54 mają wspólne dzielniki: 2, 3. Po drugie jakbyś
trafił na liczby, które nie mają wspólnych dzielników, to je pomnóż, aby otrzymać NWW.
Przykładowo NWW(6,35) = 6*35 = 210. Takie liczby nazywają się w matematyce "względnie
pierwsze". "
Taka mi się nasunęła myśl, w komentarzu użyłeś stwierdzenia "względnie pierwsze". Ale nie ma
wyjaśnienia na stronie "teoretycznej"
Myślę więc, że dobrze by było dodać wyjaśnienie i przykład na stronie głównej (z teorią). Ktoś,
kto szuka teorii, rzadko zagląda do komentarzy.
9 paź 13:05
Marzena: bardzo przydatne wiadomości, skorzystałam, dzięki
13 paź 09:36
Dominik: dzięki za pomoc mam jutro sprawdzian
17 paź 18:10
Damian : Dzięki.
17 paź 18:11
Przejrzysta: Dziękuję bardzo, choć trochę zrozumiałam, a z matematyki orłem nie jestem
Pozdrawiam.
24 paź 22:54
Okalaka:
Najlepiej tu wytłumaczyłeś dziekuję Ci bardzo
1 lis 10:59
XXX: NWD i NWD miałem w podstawówce !
6 gru 23:27
Jakub: Liczby względnie pierwsze mają tylko jeden wspólny dzielnik − liczbę 1. Zresztą tylko dlatego,
że przez 1 wszystko można podzielić. Przykłady liczb względnie pierwszych:
6, 13
8, 9
21, 40
31 gru 21:02
przerażony krejzol: czy jeżeli tło w komentarzach robi mi się zielone to znaczy że jestem daltonistą?
7 sty 02:27
Daniel: Jak by trzeba było to płaciłbym Panu za każde moje wejście na tą stronę . To porównywalne do
korepetycji
Pozdrawiam.
16 kwi 16:14
alisska: | a*b | |
NWW można policzyć z łatwego wzoru : |
| |
| NWD | |
w naszym przypadku wyglada to nastepujaco :
16 lip 19:01
dEJWID17: Jak obliczyć NWD liczb 72 i 110 ? Mi wychodzi 4 ponieważ są tylko 2 wspólne dzielniki ( 2*2 ).
Z góry dzięki za pomoc.
26 wrz 09:46
P.S.: W odpowiedzi do alisska:
| 42000 | |
Napisałeś (aś) , że NWD= |
| = 4200 |
| 10 | |
Chodziło zapewne o NWW ! Czyli
13 paź 14:13
P.S.: W odpowiedzi do dEJWID17:
Liczysz to takimi sposobami jak były podane tu na stronie, nic innego. Wspólnym dzielnikiem
tych liczb jest tylko 2. Jeśli to robisz rozkładając na czynniki pierwsze każdą z tych liczb,
zauważysz, że wspólne dzielniki to tylko 2. Dla liczby 72 wychodzą następujące: 2,2,2,3 dla
liczby 110 wychodzą następujące: 2,5. Mnożysz tylko jeśli kilka jest wspólnych dla każdej
liczby. Dla liczby 72 mamy jednakowe aż 3 dwójki ale dla 110 mamy tylko 1 dwójkę, zatem nic
już nie mnożysz. gdyby dla 110 były 2 dwójki, wówczas mógłbyś pomnożyć 2 razy 2. Dlatego to
nie prawda. Powinno być tak:
NWD (72,110) = NWD (110, 72) = 2
14 paź 12:23
P.S.: Ah sorry dla 110 wychodzą nie tylko 2,5 ale jeszcze 11, z pośpiechu uknął mi ten czynnik,
jednak to nie zmienia faktu ani sprawy, bo 11 nie jest dwójką
14 paź 12:25
P.S.: Mam lewy dzień dzisiaj więc jeszcze raz wypisze te czynniki:
Dla 72: 2,2,2,3,3
Dla 110: 2,5,11
Jak wymnożycie je wyjdzie kolejno liczba 72 i 110.
Jak widać nie pokrywa się nic po za 2. To oznacza że tylko 2 może być wspólnym podzielnikiem i
zarazem jest też największym z możliwych.
14 paź 12:32
squash: Witam, dziękuję bardzo za tak wspaniały serwis dotyczący matematyki. Mam małą uwagę do tego
tematu. Moim zdaniem w opisie NWD powinna być uwaga, że jeśli nie ma wspólnych dzielników to
NWD to "1" lub zapisać regułę jako NWD= 1 * [lista mnożonych dzielników]
15 paź 00:38
Jakub: Wydaje mi się, że to już wynika z samej nazwy NWD = Największy Wspólny Dzielnik. Jasne jest, że
dla np. 11 i 13 największym wspólnym dzielnikiem jest 1.
16 paź 16:36
radus: dzięki wielkie pomogłeś
!
17 paź 17:33
P.S.: Znalazłem inne przedstawienie Algorytmu Euklidesa do obliczania NWD:
Jeśli oznaczę: NWD(a, b) to:
Jeśli a=b to największy wspólny dzielnik to a. (zakończ obliczenia)
Jeśli a>b to za a podstaw a−b i dalej kontynuuj porównywanie liczb jeśli a≠b
Jeśli a<b to za b podstaw b−a i dalej kontynuuj porównywanie liczb jeśli a≠b
Np.:
NWD(64,28)
64−28=36
NWD(36,28)
36−28=8
NWD(8,28)
28−8=20
NWD(8,20)
20−8=12
NWD(8,12)
12−8=4
NWD(8,4)
8−4=4
NWD(4,4)=4
a więc NWD(64,28)=4
Warto dodać, że NWD(a, a) = |a| jeśli a ∊ ℤ, podobnie dla NWW:
NWW(a, a) = |a| jeśli a ∊ ℤ
23 paź 17:04
P.S.: W odpowiedzi do squash:
Zgadzam się z wypowiedzią Jakuba, ta sprawa jest jasna, gdyż
NWD dla liczb pierwszych zawsze jest równe jeden gdyż takie liczby
mają tylko jeden wspólny podzielnik ze sobą, jest nim jedynka.
Zachodzi bowiem wzór:
NWD(a, b) = 1 jeśli a≠b ⋀ a ∊ ℙ ⋀ b ∊ ℙ
23 paź 17:14
P.S.: W odpowiedzi do
math:
Zachodzi także odwrotna postać tego wzoru, tj.:
| |a*b| | |
NWD(a, b) = |
| |
| NWW(a*b) | |
przy czym a∊ℤ⋀b∊ℤ
We wzorze napisanym przez
math też taka sama zależność zachodzi tj.:
| |a*b| | |
NWW(a, b) = |
| jeśli a∊ℤ⋀b∊ℤ |
| NWD(a*b) | |
Chodzi po prostu o to, żeby w wyniku nie uzyskać ujemnego NWW lub NWD
23 paź 17:30
P.S.: Oczywiście nie mogło się obejść bez pomyłki w zapisie. Miałom być NWD(a, b) oraz NWW(a, b) a
pojawiło się NWD(a*b) i NWW(a*b). Oczywiście nie ma tam mnożenia, nigdy! Napiszę zatem jeszce
raz te wzory:
| |a*b| | |
NWD(a, b) = |
| jeśli a∊ℤ⋀b∊ℤ |
| NWW(a, b) | |
| |a*b| | |
NWW(a, b) = |
| jeśli a∊ℤ⋀b∊ℤ |
| NWD(a, b) | |
23 paź 17:34
Ninaaa: Dzięki wielkie, lata nauki matmy a to często mnie gnębi. Super!
11 sty 17:01
Gustlik: Jakubie, a nie lepiej jak masz liczbę z cyfrą jedności "5", czyli z "5" na końcu, np. 1155
dzielić przez 5, zamiast kombinować przez 3? Każda liczba z końcówką "5" dzieli się na 5, to
jest PEWNIK. Ja stosuję zasadę, że najpierw wykorzystuję "pewniki", czyli jak mam liczbę
parzystą, to dzielę przez 2, a jak pojawi się liczba nieparzysta z "5" na końcu to dzielę na
5, dopiero jak mam inną nieparzystą to próbuję przez 3, 7, 11, 13 itd. Po prostu podzielność
przez 2 i 5 jest widoczna gołym okiem bez sprawdzania, dlatego najpierw wykorzystuję 2 i 5, a
potem 3, 7, 11 itd. Iloczyn jest przemienny, więc 2*5*3 = 2*3*5. Wg mnie tak jest nieco
łatwiej. Oczywiście znam zasadę sprawdzania podzielności przez 3, wiem że wystarczy sprawdzić,
czy suma cyfr dzieli sie przez 3, ale po co kombinować, jak "5" na końcu to zawsze podzielność
na 5?
Np.
150 | 2 ← dzielę na 2, bo parzysta
75 | 5 ← dzielę na 5, bo na końcu mam 5
15 | 5 ← dzielę na 5, bo na końcu mam 5
3 | 3
1 |
4 sie 12:39
Gustlik: P.S. jeśli możesz, to stosuj normalne i zrozumoałe dla wszystkich skróty do zbiorów liczb:
N − naturalne
C − całkowite
W − wymierne
NW − niewymierne
R − rzeczywiste
Większość osób nie wie, co to jest Z.
4 sie 12:52
Jakub: Witaj Gustlik. Kolejnych dzielników liczby szukam zaczynając od 2 i zwiększając o 1 jak
już przez daną liczbę nie da się dalej dzielić. W ten sposób otrzymuję uporządkowany i rosnący
ciąg dzielników. Jednak nie ma żadnego powodu, aby on był tak jak u mnie rosnący i
uporządkowany. Faktycznie jak liczba kończy się np. 5 to można od razu podzielić przez 5 i
wynik dzielenia będzie dużo mniejszą liczbą, dla której łatwiej będzie znajdować dzielniki.
Mój sposób jednak ma tę zaletę, że od razu widać skąd biorę kolejne dzielni. Po prostu
sprawdzam po kolei. Twój sposób jest szybszy, ale musiałbym go jakimś opisem wyjaśnić. Wolę
moje krótsze w zapisie, chociaż nie tak szybkie rozwiązanie. Dzięki jednak za komentarz.
Osoby, które go przeczytają, może wybiorą Twoje rozwiązanie.
Używam wypisanych przez Ciebie skrótów. Nie przypominam sobie, abym gdzieś napisał Z dla liczb
całkowitych.
4 sie 21:31
Gustlik: Jakubie, sorry, z tymi skrótami to było adresowane do P.S., a nie do Ciebie, bo
P.S. używa tych nietypowych skrótów. Pozdrawiam.
4 sie 22:11
Gustlik: Jakubie − opis jest bardzo prosty i wynika z cech podzielności liczb.
Podzielność przez 2 − koncówka −0, −2, −4, −6, −8 czyli liczba musi być parzysta
Podzielność przez 5 − koncówka −0, −5
Ponieważ liczby z końcówką −0 traktuję jak parzyste, to dzielę je przez 2, z tych podzielnych
przez 5 pozostają więc nieparzyste z końcówką −5.
4 sie 22:18
Gustlik: Jeszcze jedna ciekawa rzecz − powyzej opisany rozkład liczb na czynniki pierwsze można
wykorzystać do wyłączania czynnika przed pierwiastek, a nawet do obliczania pierwiastków.
Np.
√48
Rozkładam 48 na czynniki:
48 | 2
24 | 2 → 2
12 | 2
6 | 2 → 2
3 | 3 → √3 → czynnik "nieskompletowany"
1 |
Ponieważ stopień pierwiastka jest 2, "kompletuję" po 2 takie same czynniki, a czynniki
"nieskompletowane" zostają pod pierwiastkiem i wszystko wymnażam:
Czyli √48=2*2*√3=4√3
Jeżeli tych "nieskompletowanych" czynników jest więcej, to wymnażam je i "wkładam" pod
pierwiastek, np.
√40
40 | 2
20 | 2 → 2
10 | 2
5 | 5 → √2*5=√10 czynniki nieskompletowane
1 |
Czyli √40=2*√10=2√10
Przy wyłączaniu czynnika przed pierwiastek 3, 4 i wyższego stopnia postępuję podobnie, tylko po
rozłożeniu liczby na czynniki kompletuję po tyle takich samych czynników, ile wynosi stopień
pierwiastka. Jeżeli mam pierwiastek stopnia 3 − kompletuję po 3 takie same czynniki, przy
pierwiastku stopnia 4 − po 4 takie same czynniki.
Po prostu taka zasada "jaki stopień pierwiastka, takie komplety".
Podobnie jak przy pierwiastku kwadratowym czynniki "nieskompletowane" wymnażam i wkładam pod
pierwiastek, tylko oczywiście tego samego stopnia, jak ten na początku.
Np.
3√32
32 | 2
16 | 2 → 2
8 | 2
4 | 2
2 | 2 →3√2*2=3√4 czynniki "nieskompletowane"
1 |
3√32=2*3√4=23√4
4√162
162 | 2 →4√2
81 | 3
27 | 3
9 | 3 → 3
3 | 3
1 |
Czyli 4√162=3*4√2=34√2
To "kompletowanie" czynników wynika z prostej zasady: przy pierwiastku kwadratowym szukam
kwadratów liczb, stąd muszą być po 2 takie same czynniki, bo po spierwiastkowaniu zrobi się
jeden czynnik, np. √3*3=√32=3. Przy pierwiastkach stopnia 3 kompeluje po 3, żebym miał 3
potęgi, np. 3√2*2*2=3√23=2, po prostu żeby pierwiastek się "zniósł" z potęgą, to jego
stopień musi być równy wykladnikowi tej potęgi, stąd ta zasada
"jaki stopień pierwiastka, takie komplety".
Opisaną powyżej metodę można stosować do obliczania pierwiastków z liczb nawet wówczas, gdy
pierwiastek jest całkowity, np.
√64
64 | 2
32 | 2 → 2
16 | 2
8 | 2 → 2
4 | 2
2 | 2 → 2
1 |
czyli √64=2*2*2=8
Szczególnie jest to ważne przy obliczaniu pierwiastków wyższych stopni, np. stopnia 3, bo tej
funkcji nie mają kalkulatory proste, a jedynie takich wolno używać na maturze.
Np. 3√512
512 | 2
256 | 2 → 2
128 | 2
64 | 2
32 | 2 → 2
16 | 2
8 | 2
4 | 2 → 2
2 | 2
1 |
Czyli 3√512=2*2*2=8
Jeżeli pierwiastek z danej liczby jest całkowity, to wszystkie czynniki się "skompletują" i
wystarczy je wymnożyć.
Podobnie możemy postąpić z pierwiastkiem stopnia 4, 5 i wyższych.
Warto jednak wiedzieć, że pierwiastek stopnia 4 to "podwójny kwadratowy", czyli pierwiastek z
pierwiasta:
4√x=√√x.
Mozna go obliczyć kalkulatorem prostym wyposażonym w funkcję pierwiastka kwadratowego −
wysatrzcy najpierw wprowadzić liczbę, a potem 2 razy wcisnąć klawisz √ i po kłopocie, np.
4√16
16 √ √ → i mamy wynik 4.
6 sie 00:57
Gustlik: Małe sprostowanie − wkradł sie błąd:
16 √ √ → i mamy wynik 2.
6 sie 00:59
Gustlik: Obliczę NWW bardzo ciekawą metodą
pigora − jednego z naszych forumowiczów:
NWW(525, 2310)=2*5*5*3*7*11=11550
525 2310 | 2
525 1155 | 5
105 231 | 5
21 231 | 3
7 77 | 7
1 11 | 11
1 1 |
Taki "wielokrotny" rozkład kilku liczb naraz na czynniki polega na tym, że sprawdzam, czy co
najmniej jedna z liczb w danym wierszu dzieli się np. przez 2, 5, 3, 7 itd..., jeżeli tak, to
dzielę tę liczbę, natomiast liczby niepodzielne przez dany czynnik przepisuję do wiersza niżej
i tak aż wszystko rozłożę, czyli do uzyskania samych "1" z lewej strony. NWW to iloczyn
wszystkich uzyskanych czynników z prawej strony.
W ten sposób można szybko obliczać NWW również z trzech i więcej liczb.
Tu przykład rozwiązany przez
pigora dla 4 liczb (
https://matematykaszkolna.pl/forum/211794.html ):
5 6 9 14 | 2
5 3 9 7 | 3
5 1 3 7 | 3
5 1 1 7 | 5
1 1 1 7 | 7
1 1 1 1 | NWW(5,6,9,14)= 2*3*3*5*7= 10*9*7= 10*63= 630
21 wrz 00:26
seba: nwd (54,225) wychodzi 2*3=6 dzielac 225/6 nie wychodzi pelna liczba, co zle zrobilem ?
6 paź 12:08
bob: Jakie jest NWD dla liczb (362,826)
2 lut 16:01
ydf,mykxr,: ykgmkynmkbhny
9 wrz 19:02
typowy uczen: co jeśli jest w drugiej liczbie więcej takich samych liczb pierwszych, jakie zakreślamy?
np.przy NWW 30 i 48 w 48 są cztery 2,a w 30 jedna 2 to jakie zakreślamy
3 lis 16:19
jan niezbędny: @seba bo NWD (54,225) wynosi 3*3=9
3 lis 22:24
ignaś: nie rozumiem∏
15 gru 20:58