matematykaszkolna.pl
Dla znudzonych pochmurnym popołduniem ;) Jack: Zadanko dla chętnych: Dana jest liczba rzeczywista an>1. Definiujemy ciąg (an) wzorem: an+1=an2−an+1 dla n≥1 Dowieść, że dla każdej liczby naturalnej n zachodzi nierówność
1 1 1 1 1 

+

+

+....+

<

a1 a2 a3 an a1−1 
21 cze 17:58
Jack: "dana jest liczba rzeczywista a1" − przepraszam.
21 cze 18:03
Basia: a1=2 a2=4−2+1=3
 1 1 4 
L=

+

=

 1 3 3 
 1 
P=

=1
 1 
Twoje twierdzenie nie jest prawdziwe
21 cze 22:44
Basia: Chyba, że czegoś jeszcze nie dopisałeś, bo zrozumiałam, że to ma być prawdą dla każdego a1>1 i dla dowolnego n∊N, a dla a1=2 i n=2 nie jest.
21 cze 22:48
Lucyna: Basiu obawiam się, że Cię rozczaruję tam ma być
1 1 

+

2 3 
21 cze 22:49
Lucyna: a1 = 2 nie 1
21 cze 22:50
Basia: Oj masz rację.
21 cze 22:52
Lucyna:
 1 
Basia a wiesz może jaka będzie ∑i=1n

 i2−i+1 
21 cze 22:59
Jack: Po pierwsze zauważmy, że dla n≥1 an+1=an2−an+1<an2 (ponieważ a1>1). Tzn. np. a2=a12−a1+1<a12 dla a3=a22−a2+1<a22=a14 (łatwo zauważyć, że dla większych n jest analogicznie). Stąd możemy szacować sumę z zadania: Ponieważ:
1 1 1 1 1 1 1 

+

+...+

<

+

+

+...+

a1 a2 ak a1 a12 a14 a12k−2 
to
1 1 1 1 1 

+

+

+...+

<

a1 a12 a14 a12k−2 a1−1 
Zauważmy jeszcze, że:
1 1 1 1 1 

+

+

+...+

<

a1 a12 a14 a12k−2 a1−1 
1 1 1 1 1 1 

+

+...+

<


=

a12 a14 a12k−2 a1−1 a1 a12−a1 
Lewa strona to suma k wyrazów (nie k−1) szeregu geometrycznego:
1 
 1 
1−(

)k
 a12 
 1 

*

<

a12 
 1 
1−

 a12 
 a12−a1 
 1 
1−(

)k
 a12 
 1 

<

a12−1 a12−a1 
 1 1 
(1−

)(1+

)
 a1k a1k 
 1 

<

(△)
a12−1 a12−a1 
Spróbujmy dowód przez indukcję:
 1 1 
1. zachodzi w sposób oczywisty (

<

dla a1>1 )
 a1 a1−1 
2. Założmy że teza chodzi dla n=k. Wówczas mamy (△). 3. Teza:
1 1 1 1 1 1 

+

+

+...+

+

<

a1 a12 a14 a12k−2 a12k a1−1 
 1 
Po kolei: (przerzucam

na prawą stronę i zwijam wyrazy bez ostatniego)
 a1 
1 
 1 
1−(

)k
 a12 
 1 

*

+

=
a12 
 1 
1−

 a12 
 a12k 
 
 1 
a12−1+1−

 a12k−2 
 
=

=
 (a12−1)a12k 
 
 1 
a12−(

)2
 a1k−1 
 
=

=
 a12k(a12−1) 
 
 1 1 
a1(1−

)a1(1−

)
 a1k a1k 
 
=

=
 a12k(a12−1) 
 a1 
 1 1 
(1−

)(1−

)
 a1k a1k 
 
=

*

 a12k a12−1 
 1 
Zauważmy, że drugi czynnik jest <

z założenia indukcyjnego (△), natomiast
 a12−a1 
 a1 

<1 ponieważ a1>1.
 a12k 
Stąd koniec dowodu emotka
22 cze 00:26
Jack: cholercia sorry, dlugo sie wgrywało wiec ponowiłem próbę
22 cze 00:28
Jakub: Nie ma problemu Jack. Usunąłem powtarzający się wpis.
22 cze 00:57
Jack: dzięki, Jakub ale widzę błąd i tak...emotka Daję sobie jeszcze 30 minut na poprawne oszacowanie sumy − potem idę spać. PS. mógłbyś tak naprawdę usunąć co napisałem bo tragicznie to wygląda − tyle wysiłku na nic
22 cze 01:08
Basia: Próbowałam tak samo jak Ty, też mi się nie udało. Możliwe, że gdzieś robimy taki sam błąd. Chyba trzeba to przespać.
22 cze 01:21
Jack: Najwyraźniej masz rację − popróbuje jeszcze moment jakoś inaczej to oszacować i zmykam.
22 cze 01:24
Jack: Ok, no to inne szacowanie emotka an+1=an2−an+1>an2−an Nowy ciąg będzie miał postać a'n+1=an2−an. (jest jasne, że ten drugi ma wyrazy odpowiednio mniejsze od pierwszego o 1, czyli a'n=an−1) a'n+1=an2−an=an(an−1) (an=a'n+1 z powyższego) Zatem: a'n=(a'n+1)a'n Policzmy pomocniczo:
1 1 1 1 an−1 1 


=


=

=

(◯)
a'n a'n+1 an−1 an(an−1) an(an−1) an 
Lewa strona jest równa na mocy (◯):
1 1 1 1 

+

+...+

<

a1 a2 an a1−1 
Mamy:
1 1 1 1 


+


+....
a'1 a'2 a'2 a3 
 1 1 1 1 
......+


+


=
 an−2 an−1 an−1 an 
 1 1 
=


 a'1 an 
Wiemy, że:
1 1 

=

( z def. nowego ciągu: a'n=an−1 dla każdego n)
a'1 an−1 
więc
1 1 1 1 1 


=


<

a'1 an an−1 an a1−1 
To kończy dowód. Teraz mam nadzieję jest dobrze emotka
22 cze 11:11
Basia: oszacowanie mianownika: a2<a12 a3<a14 a4<a18 a5<a116 ............................ an<a1(2n−1) (nie mylić z a12n−1 bo to nie to samo)
 1 
i niestety {

} nie jest geometryczny
 an 
−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−− zastanawiam się nad zastosowaniem logarytmu dla a1>1 loga1x ≤ ax+b gdzie y=ax+b równanie stycznej np. w punkcie (1,0) albo w punkcie (a1,1) trzeba by spróbować policzyć może coś z tego wyjdzie, chociaż obawiam się, że +b zepsuje całą zabawę f(x) = loga1x
 1 
f'(x) =

 x*lna1 
f(1)=0
 1 
f'(1)=

 lna1 
 1 
y =

x+b
 lna1 
 1 
0=

+b
 lna1 
 1 
b=−

<0
 lna1 
czyli nie zepsuje bo jest ujemne
 1 1 x 
loga1x≤

x−

<

 lna1 lna1 lna1 
x>lna1*loga1x an > lna1*loga1an ale żeby to zastosować trzeba by było mieć oszacowanie an "w drugą stronę" no bo f(x)=loga1x jest rosnąca poza tym wcale nie wiem czy to nie za grube szacowanie
22 cze 11:16
Basia: a dlaczego
1 1 

=

a1' an−1 
zdaje mi się, że to niezupełnie prawda an' = an−1 na to zgoda stąd a1' = a1−1 ale nie an−1
22 cze 11:29
Jack: ojej pomyliłem się. Dzięki za uwagę, faktycznie na końcu powinno być
 1 1 

=

. Wtedy
 a'1 a1−1 
1 1 1 1 1 1 


=


<

− (bo

jest dodatnie)
a'1 an a1−1 an a1−1 an 
22 cze 11:35
Basia: co znakomicie kończy dowód emotka emotka
22 cze 11:40
Jack: Dziękuję emotka emotka Siedziałem wczoraj do 3 i pisałem ale gdy zacząłem setny raz poprawiać te same wzory stwierdziłem że nie ma sensu... Więcej chyba nie zaproponuję takiego zadania
22 cze 11:49
Basia: Jack, to już tylko uwagi techniczne "prim" po drodze pogubiłeś
1 1 1 

+

+..........+

=
a1 a2 an 
1 1 1 1 1 1 


+

−...........−

+


=
a1' a2' a2' an' an' an+1' 
1 1 


=
a1' an+1' 
1 1 


a1−1 an−1 
to niczego nie zmienia, bo an−1=an−1(an−1−1)>0 co dla mnie jest oczywiste, ale jak ktoś bardzo chce może to łatwo udowodnić indukcyjnie
22 cze 13:41
Jack: tak Basiu, też zauważałem że na początku pozjadałem primy i (co najmniej) raz indeks n+1. Mimo wszystko łatwiej pisać i więcej widać na kartce (albo tablicy)...
22 cze 16:27
Zło:
22 cze 16:35
Zło: Sorry źle kliknęłam stąd ta pusta wiadomość
22 cze 16:35
Basia: Mnie się to bardzo często zdarza. Błędy, które na kartce papieru nigdy by się nie zdarzyły. Myślałam, że wzrok już nie taki, ale skoro i młodzież ma ten sam problem, to może jeszcze nie jest ze mną tak źle.
22 cze 16:39
Jack: emotka
22 cze 16:42
Lucyna: Tiaaaa Jack a teraz z niecierpliwością czekamy na kolejne zadanie emotka
22 cze 21:20
Jack: coś wymyślę, Lucyno... nie pozwolę zaśniedzieć się naszym umysłom podczas wakacji emotka
23 cze 00:40
Lucyna: kolejny a co z tymi, którzy wakacji już nie mają ?
23 cze 00:43
Jack: no dobrze, nie będzie tak: przez wakacje rozumiem czas, w którym młodsza część z nas spędza przez telewizorem, podczas gdy reszta domowników na nich pracuje W takim razie postaram się tę pracę urozmaicić emotka
23 cze 00:46
Lucyna: może wystarczyłoby napisać po prostu lato?
23 cze 00:48
Lucyna: lato dla młodszych jest tożsame z wakacjami dla starszych jedynie z tym, że pracuje się w jeszcze większym pocie czołaemotka
23 cze 00:49
Jack: ok, nie podnoszę więcej głosu w tej sprawie emotka
23 cze 00:50