matematykaszkolna.pl
rownanie rozniczkowe M.: Jak to rozwiązać?
 y 
y"+

=2
 x 
4 lut 16:49
wredulus_pospolitus: tam jest druga pochodna
4 lut 16:51
M.: niestety tak
4 lut 17:05
wredulus_pospolitus: no to przewiduję poważny problem
4 lut 17:24
jc: Rozwiązanie szczególne to np. y=2x.
4 lut 23:27
jc:
 (−x)n 
y= ∑n=1

 n! (n−1)! 
x y'' + y =0, blisko funkcji Bessela. a co z drugim rozwiązaniem?
4 lut 23:45
jc: y = x J1(2 x) /2
5 lut 00:07
Mariusz: " Rozwiązanie szczególne to np. y=2x." Problem w tym że do obniżenia rzędu potrzebujemy całki szczególnej równania jednorodnego Zamieńmy zmienną niezależną może wtedy dojdziemy do równania Bessela t=2x
t 

=x
2 
2 1 

=

t x 
4 1 

=

t2 x 
dt 1 

=

dx x 
dt 1 

=

dx 
t 

2 
 
dt 2 

=

dx t 
dy dydt 

=


dx dtdx 
dy 2dy 

=


dx tdt 
d2y d dy 

=

(

)
dx2 dx dx 
d2y d dydt dt 

=

(


)

dx2 dt dtdx dx 
d2y d 2dy 2 

=

(


)

dx2 dt tdt t 
d2y 2dy 2d2y 2 

=(−


+


)

dx2 t2dt tdt2 t 
d2y 4d2y 4dy 

=




dx2 t2dt2 t3dt 
4d2y 4dy 4 




+

y=2
t2dt2 t3dt t2 
 d2y dy 
2t

−2

+2ty = t3
 dt2 dt 
 d2y dy 
2t2

−2t

+2t2y = t4
 dt2 dt 
 d2y dy t4 
t2

− t

+ t2y =

 dt2 dt 2 
Część jednorodna to rzeczywiście równanie Bessela
5 lut 09:05
Mariusz: A należałoby jeszcze podstawić y=u(t)v(t) Przy czym jakoś trzeba by ustalić że v(t)=t i wtedy otrzymamy równanie Bessela
5 lut 09:25
M.: Było zrobione podstawienie y'=u(y) ale nie dało to Bessela a co ma oznaczac v(t)=t? nie lepeij po prostu y =u(t)t
5 lut 14:47
jc: No to pokaż, jakie masz rozwiązanie? Przedstawiony szereg spełnia równanie jednorodne, y=2x spełnia równanie niejednorodne. Mamy jeszcze jedno liniowo niezależne rozwiązanie równania jednorodnego, ale nie wiem, jak go znaleźć (teoretycznie wiem − https://en.wikipedia.org/wiki/Wronskian).
5 lut 14:55
Mariusz: Podstawienia prowadzące do równania Bessela t=2x oraz y = u(t)t znalazłem korzystając z rozwiązania podanego przez jc Bo to że v(t)=t powinno wyjść z obliczeń a nie ze zgadywania jc po proponowanych przeze mnie podstawieniach t=2x oraz y = u(t)t Równanie jednorodne przyjmie postać równania Bessela a że nadal jest to równanie liniowe to znając układ fundamentalny równania jednorodnego można uzmiennić stałe
5 lut 16:01
jc: Mariusz, nie ma sensu uzmienniać stałych, bo rozwiązanie szczególne jest oczywiste. Lepiej podaj drugi rozwiązanie − ja potrafię napisać tylko formalnie.
5 lut 16:05
Mariusz: Równanie jednorodne można stosunkowo łatwo rozwiązać zamieniając najpierw zmienną niezależną a później zmienną zależną
 y 
y'' +

= 0
 x 
t = 2x t2 = 4x
 t2 
x =

 4 
1 4 

=

x t2 
dt 1 

=

dx x 
dt 2 

=

dx 2x 
dt 2 

=

dx t 
dy dydt 

=


dx dtdx 
dy 2dy 

=


dx tdt 
d2y d dy 

=

(

)
dx2 dx dx 
d2y d dydt dt 

=

(


)

dx2 dt dtdx dx 
d2y d 2dy 2 

=

(


)

dx2 dt tdt t 
d2y 2dy 2d2y 2 

= (−


+


)

dx2 t2dt tdt2 t 
d2y 4d2y 4dy 

=




dx2 t2dt2 t3dt 
4d2y 4dy 4 




+

y(t) = 0
t2dt2 t3dt t2 
 d2y dy 
t


+ ty(t) = 0
 dt2 dt 
y = u(t)t t(u'(t)t+u(t))' − (u'(t)t+u(t)) + t2u(t) = 0 t(u''(t)t+u'(t)+u'(t)) − tu'(t) −u(t)+t2u(t) = 0 t2u''(t)+2tu'(t) − tu'(t) + (t2−1)u(t) = 0 t2u''(t)+tu'(t) + (t2−1)u(t) = 0 I to jest równanie Bessela Jeżeli chcemy rozwiązanie w postaci szeregu to korzystamy z tzw metody Frobeniusa u(t) = ∑n=0cnxn+r jc Jedną całkę szczególną już podałeś i jest wyrażona funkcją Bessela pierwszego rodzaju y1(x) = x J1(2 x) Druga całka szczególna jest wyrażona funkcją Bessela drugiego rodzaju y2(x) = xY1(2 x)
5 lut 17:18
Mariusz: jc Ja podstawienia rozwiązujące to równanie znalazłem na podstawie całki szczególnej podanej przez ciebie we wpisie z 5 lut 2023 00:07 ale musi być jakiś inny sposób na odgadnięcie tych podstawień sprowadzających równanie
 y 
y'' +

= 0
 x 
do równania Bessela
5 lut 17:25