matematykaszkolna.pl
3 równania z 4 niewiadomymi studentka: Proszę o pomoc w znalezieniu x,y, które muszą być liczbami całkowitymi. Wiemy, że
 (26+10z)x0−15t 
x=

 3 
 (26+10z)y0+15t 
y=

.
 3 
Równania są spełnione dla każdego z={...,−5,−2,1,4,7,...} oraz dla każdego t całkowitego. Ponadto 6x0+15y0=3
13 wrz 22:01
studentka: Chyba mi się udało emotka x0=−7 y0=3
 (26+10z)(−7)−15t 
x=

 3 
 (26+10z)3+15t 
y=

 3 
Jeśli weźmiemy dowolne 't' całkowite oraz 'z' z naszego zbioru, to 'x' i 'y' wyjdą nam całkowite. Ale może ktoś umiałby to ładnie zapisać, żeby widać było, że 'x' i 'y' są całkowite bez podstawiania konkretnych liczb?
13 wrz 22:22
wredulus_pospolitus: Nie bardzo rozumiem. x,y mają być całkowitymi liczbami dla DOWOLNEGO z i t Tak
13 wrz 22:23
studentka: tak, ale nie dla dowolnego z i t, tylko dla dowolnego z={...,−2,1,4,...} i dowolnego t należącego do zbioru liczb całkowitych
13 wrz 22:27
wredulus_pospolitus:
 2 1 
6x0+15y0=3 −> yo = −

xo +

 5 5 
z = 3n + 1 ; n ∊ Z t ∊ Z
 36xo + 30nxo − 15t 
x =

= 12xo + 10nxo − 5t
 3 
 36yo + 30nyo − 15t 
y =

= 12yo + 10nyo − 5t =
 3 
 24 12 
= −

xo +

− 4nxo + 2n − 5t
 5 5 
Zauważmy, że dla dowolnego xo mamy spełniony warunek x ∊ Z.
 24 12 
Problemem pozostaje y, a konkretniej część: −

xo +

− 4nxo.
 5 5 
1) Niech xo ∊ Z (nie ma podanego w zadaniu, że musi to być liczba całkowita)
 12 − 24xo 
Wtedy 4nxo ∊ Z ... więc jedynym problemem pozostaje

∊ Z.
 5 
12 − 24xo 12(1 − 2xo) 

=

5 5 
 1 − 5k 
czyli będzie to spełnione dla każdego xo takiego, że 1 − 2xo = 5k −−−> xo =

 2 
zauważmy, że to będzie spełnione dla każdego k nieparzystego (postaci k = 2l+1) i niespełnione dla każdego k parzystego (postaci k = 2l) czyli np.: dla k = 1 mamy:
 1−5 
xo =

= −2 −−−> yo = 1
 2 
więc: x = −24 − 20n − 5t ∊ Z y = 12 + 10n − 5t ∊ Z Ale co się stanie jeżeli xo ∉ Z
13 wrz 22:29
wredulus_pospolitus: tfu tfu −−−− "Zauważmy, że dla dowolnego xo mamy spełniony warunek x ∊ Z." Jest błędnym wnioskiem (to ma miejsce gdy xo ∊ Z emotka )
13 wrz 22:30
ICSP: u = 26 + 10z z = 3k + 1 u = 26 + 10z = 26 + 30k + 1 = 30k + 27= 3(10k + 9) −−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−− Pierwsze mnożę przez 6 drugie przez 15
 u6x0 
6x =

− 30t
 3 
 u15y0 
15y =

+ 90t
 3 
−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−− 6x + 15y = u + 60t 6x + 15y = 3(10k + 9) + 60t 2x + 5y = 10k + 9 + 20t a to jest nic innego jak równanie diofantyczne liniowe. Znajdź rozwiązanie a podstawiając naturalne k i t dostaniesz wartości x i y.
13 wrz 22:32
wredulus_pospolitus: Jeżeli w zadaniu jest podane, że xo,yo ∊ Z to wtedy:
 1 − 5k 1 − 5(2l+1) 
xo =

=

= 3 − 5l
 2 2 
 2(3−5l) 1 10l − 5 
yo = −

+

=

= 2l − 1 (zawsze całkowita)
 5 5 5 
Więc rozwiązaniem będzie każda para liczb (3−5l ; 2l−1) gdzie l ∊ Z Ty znalazłem rozwiązanie dla l = 2: (3−10 ; 4−1) −−−> (−7 , 3) ale jak widzisz to nie jest jedyne rozwiązanie
13 wrz 22:36
studentka: Jeśli x0 nie jest całkowite, to x również nie będzie całkowity
13 wrz 22:36
studentka: ok, rozumiem i bardzo dziękuję emotka czyli moje trafione liczby na początku nie wystarczą do tego, aby zadanie było rozwiązane prawda? Oczywiście odnajdywałam je metodą prób i błędów
13 wrz 22:38
wredulus_pospolitus: Jeżeli jednak nie musi być spełnione xo , yo ∊ Z toooo ... wracamy do naszego przekształcenia: x = 12xo + 10nxo − 5t ∊ Z dla DOWOLNEGO n∊Z oraz t∊Z związku z tym musi zachodzić 10xo ∊ Z oraz 12xo ∊ Z (w przeciwnym razie 12xo + 10nxo ∊ Z nie będzie zachodzić dla DOWOLNEGO n∊Z) związku z tym: xo = ± 1/2 więc mamy dwie pary do sprawdzenia:
 24 
xo = −1/2 ; yo = 2/5 (ale wtedy y =

+ 4n − 5t Z)
 5 
xo = 1/2 ; y = 0 (i wtedy y = −5t ∊ Z) więc dorzucamy do rozwiązań parę: (1/2 ; 0)
13 wrz 22:42
studentka: W poleceniu nie jest podane, że x0 i y0 są całkowite, ale według mnie musi tak być, żeby można było znaleźć x i y całkowite.
13 wrz 22:42
wredulus_pospolitus: I jak widzisz −−− założenie, że xo musi być całkowite, aby x,y było całkowite także NIE JEST poprawnym założeniem
13 wrz 22:43
studentka: no tak, już widzę
13 wrz 22:45
wredulus_pospolitus: Gdyby to zadanie było na egzaminie to podejrzewam, że tylko garstka ludzi zrobiłaby w całości poprawnie (czyli znalazła także parę (0.5 ; 0) ) Interesujące zadanie, które wymagało trochę 'nieszablonowego' podejścia, aby w miarę szybko policzyć i się nie zaliczyć na śmierć.
13 wrz 22:47
wredulus_pospolitus: PS. Warto też sobie sprawdzić, czy otrzymana para liczb spełnia warunek zadania: 6xo + 15yo = 3 6(3−5l) + 15(2l−1) = 18 − 30l + 30l − 15 = 3 <−−− więc teraz jesteśmy (prawie) pewni, że jest dobrze (po dorzuceniu pary (0.5 ; 0) )
13 wrz 22:52
studentka: Dokładnie, jednak zadziwia mnie to, że szybciej rozwiązujesz te zadanie, niż ja je analizuje. To nie jest pełne zadanie, tylko jego końcówka, w której utknęłam, ale myślę, że raczej na egzaminie by się nie pojawiło
13 wrz 22:54
studentka: tak właśnie planowałam zrobić, jednak póki co notuję, żeby mieć wszystko w całości i po kolei
13 wrz 22:56
studentka: Teraz wpadłam na pomysł, żeby rozwiązać to jeszcze algorytmem Euklidesa. Jednak udało mi się znaleźć tylko jedno rozwiązanie (−2, 1). Wiem, że algorytm Euklidesa sprawdza się tylko w liczbach całkowitych, ale widzę teraz, że nie da się nim podać wszystkich rozwiązań. Czy zatem jeśli mamy rozwiązać jakieś równanie z dwiema niewiadomymi i skorzystamy z algorytmu Euklidesa, to nigdy nie mamy pewności, że znaleźliśmy wszystkie rozwiązania, czy ja coś źle rozumuję?
14 wrz 00:09