Mariusz:
(ax+b)(2x+1)+c(x
2+x+1)=x+1
(2ax
2+ax+2bx+b)+(cx
2+cx+c)=x+1
(2a+c)x
2+(a+2b+c)x+b+c=x+1
2a+c=0
a+2b+c=1
b+c=1
c=−2a
a+b+(b+c)=1
b+c=1
c=−2a
b=−a
−a−2a=1
| 1 | | 2 | |
− |
| (x−1)(2x+1)+ |
| (x2+x+1) |
| 3 | | 3 | |
1 | | (x−1)(−(2x+1)) | | 2 | | (x2+x+1) | |
| ∫ |
| dx+ |
| ∫ |
| dx |
3 | | (x2+x+1)2 | | 3 | | (x2+x+1)2 | |
Pierwszą całkę można policzyć przez części , w drugiej licznik skróci się z mianownikiem
| x+1 | | 1 | x−1 | | 1 | | 1 | |
∫ |
| dx= |
|
| − |
| ∫ |
| dx+ |
| (x2+x+1)2 | | 3 | x2+x+1 | | 3 | | x2+x+1 | |
| x+1 | | 1 | x−1 | | 1 | | 1 | |
∫ |
| dx= |
|
| + |
| ∫ |
| dx |
| (x2+x+1)2 | | 3 | x2+x+1 | | 3 | | (x2+x+1) | |
Teraz przedstawiamy trójmian kwadratowy w mianowniku w postaci kanonicznej
| x+1 | | 1 | x−1 | | 1 | | 1 | |
∫ |
| dx= |
|
| + |
| ∫ |
| dx |
| (x2+x+1)2 | | 3 | x2+x+1 | | 3 | | | |
| x+1 | | 1 | x−1 | | 4 | | 1 | |
∫ |
| dx= |
|
| + |
| ∫ |
| dx |
| (x2+x+1)2 | | 3 | x2+x+1 | | 9 | | | |
| x+1 | | 1 | x−1 | | 2√3 | | | |
∫ |
| dx= |
|
| + |
| ∫ |
| dx |
| (x2+x+1)2 | | 3 | x2+x+1 | | 9 | | | |
| x+1 | | 1 | x−1 | | 2√3 | | √3 | |
∫ |
| dx= |
|
| + |
| arctg( |
| (2x+1))+C |
| (x2+x+1)2 | | 3 | x2+x+1 | | 9 | | 3 | |
Mariusz:
W tablicach wszystkich całek nie znajdzie
Jeśli chodzi o sposób całkowania nauczany w polskojęzycznych szkołach to
najpierw korzystając z liniowości przedstawiasz całkę w postaci sumy całek
tak aby w pierwszej całce w liczniku funkcji podcałkowej mieć pochodną
trójmianu kwadratowego z mianownika oraz w drugiej całce w
liczniku funkcji podcałkowej mieć stałą
| x+1 | | 1 | | 2x+2 | |
∫ |
| dx= |
| ∫ |
| dx |
| (x2+x+1)2 | | 2 | | (x2+x+1)2 | |
| x+1 | | 1 | | 2x+1 | | 1 | | 1 | |
∫ |
| dx= |
| ∫ |
| dx+ |
| ∫ |
| dx |
| (x2+x+1)2 | | 2 | | (x2+x+1)2 | | 2 | | (x2+x+1)2 | |
Teraz pierwszą całkę łatwo policzyć podstawieniem
natomiast do drugiej całki stosujesz wzór redukcyjny
Jak taki wzór redukcyjny wyprowadzić ?
Przydatne będzie całkowanie przez części
Aby łatwiej się całkowało przez części , trzeba tak zapisać licznik aby mieć w nim x
2
Tutaj możemy albo rozszerzyć ułamek o 1+x
2
albo zapisać licznik w postaci 1=(1+x
2)−x
2
Po zastosowaniu liniowości całkę w której w liczniku funkcji podcałkowej jest x
2
liczymy przez części
Jak poczytasz Rachunek różniczkowy i całkowy Fichtenholza
to znajdziesz tam metodę Ostrogradskiego wydzielenia części wymiernej całki
| L(x) | | L1(x) | | L2(x) | |
∫ |
| dx = |
| +∫ |
| dx |
| M(x) | | M1(x) | | M2(x) | |
M
2(x) posiada te same pierwiastki co M(x) tylko że pojedyncze
M
1(x) wyznaczasz z zależności M(x)=M
1(x)M
2(x)
Aby znaleźć mianowniki M
1(x) oraz M
2(x)
nie musimy znać rozkładu mianownika M(x) na czynniki
wystarczy że policzymy NWD(M(x),M'(x)) korzystając z algorytmu Euklidesa z dzieleniem
Jeśli chodzi o liczniki to zakładamy że
stopień L(x) < stopień M(x)
stopień L
1(x) < stopień M
1(x)
stopień L
2(x) < stopień M
2(x)
przyjmujemy współczynniki literowe
i różniczkujemy równość
| L(x) | | L1(x) | | L2(x) | |
∫ |
| dx = |
| +∫ |
| dx |
| M(x) | | M1(x) | | M2(x) | |
Amerykańcy stosują jeszcze podstawienie cyklometryczne jednak
jest ono kiepskim pomysłem pod względem metodyki nauczania
bo wymaga najpierw wprowadzenia całek z funkcyj trygonometrycznych które
dość często liczy się sprowadzając do całek z funkcyj wymiernych