matematykaszkolna.pl
równanie różniczkowe dulcan: Rozwiązać równanie przy podanym warunku , y(1)=14 y'−4yx=12x4+6x6
13 lut 13:02
dulcan:
13 lut 21:46
Trivial: To równanie liniowe niejednorodne stopnia pierwszego. Takie równanie rozwiążemy w ten sposób: 1. Poszukamy rozwiązania równania jednorodnego. Raz wyprowadzony wzór najlepiej zapamiętać, żeby nie przechodzić przez cały ten proces od nowa. y' + py = 0
 dy 

= −py
 dx 
 dy 

= −pdx (albo y(x) = 0 tożsamościowo)
 y 
ln|y| = −∫pdx + c ← stała całkowania zapisana jawnie |y| = e−∫pdx+c = ec*e−∫pdx = K*e−∫pdx, K > 0 y = ±K*e−∫pdx ale y(x) = 0 również jest rozwiązaniem (otrzymamy dla K = 0), zatem: y = Ce−∫pdx C∊R. 2. Wystarczy znaleźć rozwiązanie szczególne równania niejednorodnego, a potem zsumować rozwiązania. Można to zrobić albo uzmienniając stałą rozwiązania równania jednorodnego, ale poprzez metodę przewidywań. Stosując co tego przykładu:
 4 
y' −

y = 12x4 + 6x6
 x 
yj = Ce−∫(−4/x)dx = Ce4lnx = C(elnx)4 = Cx4. Teraz uzmienniamy stałą i wstawiamy do równania. ys = C(x)*x4 ys' = C'(x)x4 + 4*C(x)*x3 C'(x)x4 + 4*C(x)*x3 − 4*C(x)*x3 = 12x4 + 6x6 C'(x) = 12 + 6x2 C(x) = 12x + 2x3 ← nie piszemy stałej całkowania, potrzebujemy dowolnego rozwiązania Zatem ys = (12x + 2x3)x4 = 2x7 + 12x5 Czyli y(x) = ys(x) + yj(x) y(x) = 2x7 + 12x5 + Cx4. Trzeba jeszcze znaleźć stałą C z warunku początkowego.
14 lut 10:50
dulcan: Dzięki serdeczne ratujesz mi życie
14 lut 17:10
dulcan: Mam już ostatnie zadanie, z którym mam problem nie wiem do końca jak zrobić
δu δu x 


=

; K: x=t2, y=0, u=t
δx δy u 
Równanie różniczkowe cząstkowe rzędu I z funkcją niewiadomą u=u(x,y) Ja rozwiązuje tak:
dx dy du 

=

=

1 −1 
x 

u 
 
 dx dy 
I równ.

=

 1 −1 
 dy du 
II równ.

=

 −1 
x 

u 
 
Z II rownania wyznaczam x dy=−dx/: dx
dy 

=−1/∫()dx
dx 
∫dy=−∫dx y=−x+c⇒x=−y+c Pózniej wstawiam wyznaczone x do II równania i wyznaczam za pomoca rozdzielonych zmiennych
dy du 

=

−1 
−y+c 

u 
 
 du 
dy=−(

)
 
−y+c 

u 
 
du −y+c 

=

dy −u 
du 1 

=y*

dy u 
 du 
u

=y/ ∫() dy
 dy 
∫u du =∫y dy
u2 y2 

=

+c
2 2 
No i niestety dalej nie wiem co zrobić
14 lut 17:32
dulcan:
14 lut 18:13
dulcan: wie ktoś moze
14 lut 21:10
Trivial: Muszę przyznać, że nie wiem jak rozwiązuje się takie równania w ogólności, ale widzę 'sposób' na to równanie. Nie znam żadnych typowych podejść, a więc ten sposób może okazać się błędny... Mamy równanie
 ∂u ∂u x 


=

 ∂x ∂y u 
Lewa strona bardzo przypomina wzór na zamianę zmiennych równania różniczkowego. Przypuśćmy, że chcemy zamienić zmienne (ξ,η) → (x,y). Mamy dobrze znany wzór:
 ∂u ∂u ∂x ∂u ∂y 

=

*

+

*

 ∂ξ ∂x ∂ξ ∂y ∂ξ 
Teraz, jeśli tylko udałoby się dobrać zmienne tak, aby jednocześnie
 ∂x 

= 1
 ∂ξ 
oraz
 ∂y 

= −1
 ∂ξ 
Uzyskalibyśmy lewą stronę. Jednocześnie nie chcemy aby zmienne x,y były zależne. Wybierzmy zatem
 x = ξ 
y = −ξ + η
Taki wybór zmiennych spełnia powyższe warunki i równanie upraszcza się do
 ∂u ξ 

=

 ∂ξ u 
 ∂u 
u

= ξ
 ∂ξ 
Spróbujmy je rozwiązać. Wygląda na to że da się je scałkować! Mamy
 ∂u 1 
∫u

dξ =

ξ2
 ∂ξ 2 
 ∂u ∂u 
Całkę ∫u

dξ możemy rozwiązać przez części. Będziemy całkować

oraz
 ∂ξ ∂ξ 
różniczkować u.
 ∂u ∂u 
∫u

dξ = u*u − ∫

udξ
 ∂ξ ∂ξ 
Przenosimy całkę na drugą stronę i mamy:
 ∂u 
2∫u

dξ = u2
 ∂ξ 
 ∂u 1 
∫u

dξ =

u2 + φ(η)
 ∂ξ 2 
W wyniku, φ(η) jest 'stałą' całkowania, czyli dowolną funkcją zmiennej η. Mamy zatem!
 1 1 

u2 + φ(η) =

ξ2
 2 2 
u2 = ξ2 + ψ(η) Czyli wracając do zmiennych (x,y) u2 = x2 + ψ(x+y) OK. Jako że ten sposób to zupełna improwizacja, trzeba sprawdzić czy rozwiązanie w ogóle spełnia równanie. Różniczkujemy po x, potem po y:
 ∂u ∂u 2x+ψ'(x+y) 
2u

= 2x + ψ'(x+y)

=

 ∂x ∂x 2u 
 ∂u ∂u ψ'(x+y) 
2u

= ψ'(x+y)

=

 ∂y ∂y 2u 
i wstawiamy do równania (przy okazji modlimy się żeby rozwiązanie zadziałało...)
 ∂u ∂u x 


=

 ∂x ∂y u 
 2x+ψ'(x+y) ψ'(x+y) 2x x 


=

=

 2u 2u 2u u 
Wygląda na to że działa!
14 lut 21:24
dulcan: Dzięki wielkie za rozwiązanie, ale jak widzę od razu te psi, fi, eta i inne podobne to jutrzejszy kolos staje się dla mnie czarną magią
14 lut 21:29
Trivial: Z równaniami cząstkowymi pierwszego rzędu raczej Ci nie pomogę. emotka Nie mam pojęcia jakie są sposoby ich rozwiązywania...
14 lut 21:33
dulcan: ok i tak wielkie dzięki za poświęcony czas
14 lut 21:38
AGA: y'+4/x*y=1/x7
9 cze 22:07
AGA: jak to rozwiązać
9 cze 22:08
chichi: Rozwiąż równanie jednorodne, później uzmiennij stałą i po kłopocie
9 cze 22:29